Ауылдық жерлердегі кадрлық әлеуетті нығайту, дипломы бар мамандарды ауылдық жерде бекіту мақсатында Қазақстан Республикасы Президентінің тапсырмасы бойынша 2009 жылғы 1 шілдеден бастап «Дипломмен – ауылға!» мемлекеттік бағдарламасы іске қосылды. Бұл бағдарлама әлеуметтік сала, агроөнеркәсіптік кешен және ауылдық округ әкімдері аппараттарының мемлекеттік қызметшілеріне көтерме жәрдемақы және тұрғын үй сатып алуға бюджеттік несие түрінде әлеуметтік қолдау шараларын ұсынуға бағытталған.
Белгілі бір салада кадр тапшылығы мәселесін шешу үшін әкімдіктерге сұранысқа ие мамандықтар тізбесін қалыптастыру мүмкіндігі берілген, ол аудан әкімдігінің ресми сайтында жарияланады. Бұл тізбе тиісті салада әлеуметтік қолдау шараларын ұсыну үшін алдағы кезеңге қажетті мамандық санаттарын анықтауға мүмкіндік береді. Сонымен қатар, ағымдағы жағдайға байланысты бұл тізімге өзгерістер енгізілуі мүмкін.
Бағдарламаға денсаулық сақтау, білім беру, әлеуметтік қамтамасыз ету, мәдениет, спорт және агроөнеркәсіптік кешен саласындағы мамандар, сондай-ақ ауылдар, кенттер, ауылдық округтер әкімдері аппараттарының мемлекеттік қызметшілері (басшылық лауазымдарды атқаратын тұлғалардан басқа) қатыса алады. Бұл бағдарлама Қордай ауданының ауылдық елді мекендеріне 2025 жылы жұмыс істеу және тұру үшін келген мамандарға қатысты Қордай аудандық мәслихатының 2024 жылғы 12 желтоқсандағы № 36-6 шешімі негізінде жүзеге асырылады.
Сонымен қатар, әлеуметтік қолдау шаралары көтерме жәрдемақы және бюджеттік несие түрінде мемлекеттік мекемелер мен ұйымдардың қызметкерлеріне де көрсетіледі.
Негізгі талаптардың бірі – маманның өзіне жүктелген міндеттемелерді қабылдап, осы ауылдық елді мекендегі ұйымда кемінде үш жыл тиісті мамандық бойынша жұмыс істеуі.
2023 жылғы 1 сәуірден бастап Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрінің 2023 жылғы 28 наурыздағы № 93 бұйрығына сәйкес, уәкілетті өкіл (агент) болып «Отбасы Банк» АҚ айқындалды, яғни жас мамандарға тұрғын үй сатып алу үшін несиелер беру «Отбасы Банк» АҚ арқылы жүзеге асырылады.
Мемлекеттік қызмет Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрінің 2014 жылғы 6 қарашадағы № 72 бұйрығымен бекітілген «Денсаулық сақтау, білім беру, әлеуметтік қамтамасыз ету, мәдениет, спорт және агроөнеркәсіптік кешен мамандарына, сондай-ақ ауылдар, кенттер, ауылдық округтер әкімдері аппараттарының мемлекеттік қызметшілеріне әлеуметтік қолдау шараларын көрсету қағидалары мен мөлшерлері» ережелері негізінде жүзеге асырылады.
Көтерме жәрдемақы мөлшері 100 АЕК мөлшерінде қарастырылған, сондай-ақ жұмыс орны бойынша тұрғын үй сатып алуға әлеуметтік қолдау шараларын ресімдеу мүмкіндігі қарастырылған: аудан орталығында 2500 АЕК-тен, ауылдық елді мекенде 2000 АЕК-тен аспайтын сомаға, 15 жыл мерзімге, жылдық 0,01% сыйақы мөлшерлемесімен.
Көтерме жәрдемақы мен бюджеттік несие алуға өтінішті бір мезгілде беруге болады.
Егер еңбек қатынастары үш жыл өткенге дейін бұзылса, көтерме жәрдемақы мен алынған несие толық көлемде бюджетке қайтарылады.
Мемлекеттік қызмет ақысыз көрсетіледі. Қызмет агентінің ақпараттандыру объектілері арқылы – otbasybank.kz/programm-bank жылжымайтын мүлік порталы (бұдан әрі – Портал) арқылы жүзеге асырылады. Қызмет көрсету мерзімі – алты жұмыс күні.
Қызмет көрсету нәтижесі мемлекеттік қызмет көрсетушіге – Қордай ауданы әкімдігінің «Экономика және бюджеттік жоспарлау бөлімі» КММ-не әлеуметтік қолдау шараларын ұсыну туралы келісім-шарт жасау үшін мемлекеттік қызмет көрсетуге өтініш беру немесе есепке қою және кезек туралы хабарлама (кезек болған жағдайда), не мемлекеттік қызмет көрсетуден дәлелді бас тарту болып табылады. Қызмет көрсету нәтижесі электрондық түрде ұсынылады.
Көтерме жәрдемақы алу үшін қызмет алушы Портал арқылы мына құжаттарды ұсынады:
Ережелердің 2-қосымшасына сәйкес өтініш;
Жеке басын куәландыратын құжат немесе цифрлық құжаттар сервисінен электрондық құжат (жеке басты сәйкестендіру үшін);
Білімі туралы диплом немесе цифрлық құжаттар сервисінен электрондық құжат;
Қызмет алушының еңбек қызметін растайтын құжат көшірмесі.
Тұрғын үй сатып алуға бюджеттік несие алу үшін:
Ережелердің 2-қосымшасына сәйкес өтініш;
Жеке басын куәландыратын құжат немесе цифрлық құжаттар сервисінен электрондық құжат;
Білімі туралы диплом немесе цифрлық құжаттар сервисінен электрондық құжат;
Қызмет алушының еңбек қызметін растайтын құжат көшірмесі;
Некеде тұрған қызмет алушылар үшін неке (ерлі-зайыптылық) туралы куәлік немесе цифрлық құжаттар сервисінен электрондық құжат;
Кредиттік бюродан есеп.
Айта кету керек, Ережелерге өзгерістер енгізілді және қазіргі уақытта басқа несиенің болуы бас тарту негізі бола алмайды, тек қарау кезінде өтелмеген мерзімі өткен берешек немесе соңғы екі жылда 90 күннен астам кешіктірілген төлем болған жағдайда бас тарту мүмкін.
Сонымен қатар, бюджеттік несие әлеуметтік қолдау шарасы ретінде жақын туыстарынан (ерлі-зайыптылар, ата-әжелер, ата-аналар, асырап алушылар, балалар, асырап алынған балалар, толық және толық емес туған ағалары мен апалары) тұрғын үй сатып алуға, сондай-ақ қызмет алушы тұрақты тұратын тұрғын үйді сатып алуға берілмейді.
Мемлекеттік қызмет көрсетуден бас тарту келесі жағдайларда жүзеге асырылады:
Құжаттардың немесе ондағы мәліметтердің (ақпараттың) анық еместігі анықталған жағдайда;
Қызмет алушыға қатысты соттың заңды күшіне енген үкімі (шешімі) болса;
Қызмет алушының арнайы құқықтан айырылуы;
Қызмет алушының Қазақстан Республикасының «Жеке деректер және оларды қорғау туралы» Заңының 8-бабына сәйкес жеке деректерге қол жеткізуге келісімінің болмауы.
Қызмет алушы электрондық цифрлық қолтаңба немесе бір реттік құпиясөз болған жағдайда Портал арқылы мемлекеттік қызметті электрондық түрде ала алады.
С.АБДУЖАЛИЕВА, Қордай ауданы әкімдігінің Экономика және бюджеттік жоспарлау бөлімінің басшысы
