8 шілдеде еліміздің Қарулы Күштері Әскери дәрігерлер күнін атап өтті. Олар күн сайын әскери қызметшілердің денсаулығын күзетеді. Бұл күннің тарихы 1992 жылы Қазақстан Республикасы Қарулы Күштері Бас штабының Әскери-дәрігерлік басқармасын құрудан басталып, содан бері ел армиясында әскери медицина айтарлықтай дамыды. Бүгінгі таңда оның құрамына сегіз әскери госпиталь, төрт емхана және әскери бөлімдердегі жүзден астам медициналық бөлімше кіреді.
Погон таққан ақ халаттылар еңбек ететін осындай емдеу мекемелерінің бірі – Гвардейск гарнизонның әскери госпиталі. Бұл жай ғана медициналық бөлімше емес, гарнизондық өмірдің нағыз тірегі. Ондағылар осы стратегиялық аймақта қызмет ететін бірнеше мың әскери қызметшінің денсаулығына жауапты және қажет болған жағдайда жергілікті тұрғындарға есігін айқара ашып, төтенше жағдайда олардың құтқарушысына айналады.
Госпиталь тұрақты жұмыс істейді, заманауи техникамен, цифрлық құрал-жабдықтармен жабдықталған. Бірақ госпитальдің нағыз күші кәсіпқой мамандар, шешім қабылдайтын, жауапкершілікті өз мойнына алып, ел қорғаншыларының денсаулығын қалпына келтіретін әскери дәрігерлер.
Кейіпкеріміз, Гвардейск гарнизоны әскери госпиталінің хирургия бөлімінің меңгерушісі, медицина қызметінің капитаны Азамат Әлиакбар осындай дәрігер. Ол бізді аурухана дәлізінде қарсы алды, онда күнделікті жұмыс жүріп жатыр: жоспарлы тексерулер, операцияларға дайындық, кеңес беру.
Дәрігер болу туралы шешімге ол балалық шағында келген.
-Мен дүниеге келгенде анам өмір мен өлімнің арасында болды. Бәрін бір сәт, бір дұрыс әрекет шешті. Одан кейін акушер оған: «Сіздің ұлыңыз дәрігер болады-ау, осы», — депті. Бұл сөздер отбасы үшін ерекше белгі болды. Ал таңдау уақыты келгенде, мен саналы түрде осы жолға аяқ бастым – кезінде анамды аман алып қалған дәрігерлер тәрізді адамдарға көмектескім келді.
Ол әскери медицинаны кездейсоқ таңдаған жоқ. Ол үшін бұл айрықшы маңызға кәсіп.
-Өйткені ол тек білімді ғана емес, мінезді де қажет етеді. Әскери дәрігер кез келген жағдайда – майдан шебінде, дала госпитальдарында, жаралыларды эвакуациялау кезінде жұмыс істеуге дайын болуы керек. Тек емдеп қана қоймай, сыни жағдайда, көбінесе жалғыз дұрыс шешім қабылдай білу қажет. Бұл жауапкершілік, тәртіп, қызмет ету және үнемдеу мүмкіндігі — менің таңдауымды анықтады.
Азамат аты аңызға айналған әскери дәрігерлер ұстаханасы – Санкт-Петербургтегі Киров атындағы әскери-медициналық академияда алты жыл оқыды. Ол үшін бұл кәсіби білім ғана емес, мінез-құлық, төзімділік, ұжымда жұмыс істей білу қалыптасатын нағыз өмір мектебі болды. Курсанттарға тек медициналық теорияны ғана емес, сонымен қатар әскери медицинаның дәстүрлерін үйреткен тәлімгерлер – профессорлар мен көрнекті дәрігерлерді ерекше айтып жүреді.
Азамат академияны бітіргеннен кейін Талдықорған қаласындағы десанттық-шабуылдаушы әскерлер құрамындағы материалдық-техникалық қамтамасыз ету ротасының медициналық взводының командирі болып тағайындалды. Бұл қызмет ол үшін нағыз отқа шыңдалу жылдарына айналды: орасан зор физикалық жаттығу, парашютпен секіру, толық жабдықпен және иығына медициналық сөмке арқалап көп шақырымдық марш жүру. Бұл ретте жасақпен сап түзеп қана қоймай, жолдасыңа кез келген сәтте көмектесуге дайын болу керексің. Дәл сол кезде ол әскери дәрігер болудың не екенін бірінші рет сезінді – әрі солдат, әрі дәрігер және әлдебіреудің денсаулығы, тіпті өмірі сіздің шешімдеріңіз бен әрекеттеріңізге байланысты болуы мүмкін.
Әскердегі алғашқы жауынгерлік сынақтардан өтіп, тек медициналық ғана емес, нағыз армиялық тәжірибе жинақтаған Азамат өзінің кәсіби біліктілігін арттыруды жалғастырып, Әскери-медициналық академияның аспирантурасына оқуға түсті. Бұл кезең оның хирургиялық білімін дамытуға, шеберлігін шыңдауға және күрделірек өзіндік жұмысқа дайындалуға мүмкіндік болды. Аспирантурадан кейін Гвардейск гарнизондағы госпитальдің хирургиялық бөлімін басқара бастады.
-Бұл академиялық ортадан тікелей операция бөлмесіне, қателікке жол бермейтін тәжірибеге күрт көшу болды. Операция бөлмесінде сіз жалғызсыз, кеңес сұрауға мүмкіндік жоқ. Ал әр пациент біреудің баласы, ағасы, күйеуі. Әрбір әрекетіңе сенімді болуың керек, – дейді Азамат.
Бүгінде Азаматтың жетекшілігімен бөлімге тек әскери қызметкерлер ғана емес, сонымен қатар шұғыл көмекке мұқтаж жергілікті тұрғындар – көбінесе жазатайым оқиғадан, ауыр жарақаттардан кейін немесе жедел хирургиялық патология анықталғанда қабылданады.
Госпиталь шалғай аймақта жайғасқан, оған ең жақын орналасқан аурухана жүз шақырымнан астам жерде. Бұл дәрігерлерге ерекше жауапкершілік жүктейді, олар көбінесе қиын жағдайда науқастардың жалғыз үмітіне айналады. Мұнда жиі шұғыл хирургиялық әрекет етуге тура келеді, бұл уақытта әрбір минут маңызды. Ең көп таралған операциялар — жараларды тігу, жазатайым оқиғалардың және іріңді хирургияның салдарын жою. Медиктер науқасты тәуліктің кез келген уақытында қабылдауға дайын болуы керек және кідіріссіз дереу әрекет ете білуі тиіс.
Капитан Азамат Әлиакбармен әңгімеміз аяқтала келе, мұндай дәрігерлер күн сайын жанқиярлық хикая жазылатын әскери медицинаның үлкен де күрделі жүйесінің бір буыны ғана екенін ерекше түсіндік.
Бүгінгі таңда қазақстандық әскери дәрігерлер армияның ажырамас бөлігі болып қала береді. Олар Ирак пен Ливандағы бітімгершілік миссия аясында адамдардың өмірін сақтап қалды, су тасқыны мен жер сілкінісі ошақтарына бірінші болып жетті, жылжымалы ауруханаларды орналастырып, психологиялық көмек көрсетті. «COVID-19» пандемиясы кезінде олар айлар бойы «қызыл аймақтарда» жұмыс істеп, ең шалғайдағы гарнизондарда жаппай егу жұмыстарын жүргізді. Олардың жұмысы, білімі мен міндетіне адалдығы сенімді қалқан болып қала береді, онсыз Қарулы Күштеріміздің әлеуетін елестету мүмкін емес.
Әскери медицина — өмір үшін шайқастағы алдыңғы шеп. Ал, Азамат Әлиакбар сынды ақ халатты абзал жандар мен погонды әріптестер болса, еліміздің шекарасын күзетіп жүрген жандардың денсаулығы мен өмірі білікті мамандардың қолында екеніне сенімді бола аламыз.
Гвардейск гарнизонының баспасөз қызметі
